Família Psittacidae
Os Psittacideos são algumas das aves mais inteligentes e que possuem o cérebro mais desenvolvido. Têm a capacidade de imitar, com grande fidelidade, todos os tipos de som, inclusive palavras. Animais longevos, cujas espécies maiores podem viver mais de 50 anos. É, sem dúvida, um grupo de aves distintas das demais, tendo uma série de características específicas. Tem bicos altos e aduncos, cuja mandíbula superior é consideravelmente maior que a inferior e não está completamente fixa ao crânio, como acontece com outras aves, estando ligada a este por uma espécie de “junta”, que lhe permite movimentá-la para cima e para baixo. A mandíbula inferior pode mover-se lateralmente o que torna o bico dessas aves, juntamente com sua ágil língua, um genial e versátil instrumento. A mandíbula superior de muitas das espécies possui serrilhas transversais que lhes permitem agarrar os alimentos com firmeza e quebrar-lhes facilmente a casca. A língua carnuda possui papilas gustativas. Os periquitos, por exemplo, tem papilas eréteis na língua, semelhantes a uma escova, que lhes permitem lamber o néctar e pólen das flores. As pernas, providas de tarsos curtos e de quatro dedos oponíveis, dois virados para frente e dois para trás, são instrumentos perfeitos para segurar em ramos e para segurar os alimentos e levá-los ao bico, o que é único entre as Aves. A plumagem, bastante colorida na maioria das espécies, é mantida limpa com a ajuda do pó que se acumula na penugem do dorso. A glândula uropigial é pouco desenvolvida, por isso não ensebam as penas. A sua vida social é, igualmente bastante interessante. Os casais formam-se quase sempre para toda a vida e são inseparáveis.
Ocorrem no Brasil 87 espécies.
A família psittacidae é composta por 1 subfamília.
Subfamília Arinae Gray, 1840 -
- Anacã - (Deroptyus accipitrinus)
- Maracanã-pequena - (Diopsittaca nobilis)
- Marianinha-de-cabeça-amarela - (Pionites leucogaster)
- Maitaca-de-cabeça-azul - (Pionus menstruus)
- Papagaio-galego - (Alipiopsitta xanthops)
- Maracanã-do-buriti - (Orthopsittaca manilatus)
- Papagaio-verdadeiro - (Amazona aestiva)
- Periquito-de-cabeça-preta - (Aratinga nenday)
- Tiriba-de-testa-vermelha -( Pyrrhura frontalis)
- Araracanga - (Ara macao)
- Tuim - (Forpus xanthopterygius)
- Periquitão - (Psittacara leucophthalmus)
- Maitaca-verde - (Pionus maximiliani)
- Curica - (Amazona amazonica)
- Arara-vermelha - (Ara chloropterus)
- Periquito-de-encontro-amarelo - (Brotogeris chiriri)
- Arara-canindé - (Ara ararauna)
- Maracanã - (Primolius maracana)
- Arara-azul - (Anodorhynchus hyacinthinus)
- Tiriba-de-hellmayr - (Pyrrhura amazonum)
- Periquito-santo-de-bico-escuro - (Forpus sclateri)
- Tiriba-do-madeira - (Pyrrhura pallescens)
- Maracanã-de-colar - (Primolius auricollis)
- Maracanã-guaçu - (Ara severus)
- Chauá - (Amazona rhodocorytha)
- Aratinga-de-testa-azul - (Thectocercus acuticaudatus)
- Papagaio-charão - (Amazona pretrei)
- Jandaia-de-testa-vermelha - (Aratinga auricapillus)
- Jandaia-verdadeira - (Aratinga jandaya)
- Tiriba-de-testa-azul - (Pyrrhura picta)
- Papagaio-moleiro - (Amazona farinosa)
- Papagaio-campeiro - (Amazona ochrocephala)
- Papagaio-de-peito-roxo - (Amazona vinacea)
- Papagaio-da-várzea - (Amazona festiva)
- Curica-verde - (Graydidascalus brachyurus)
- Maitaca-roxa - (Pionus fuscus)
- Curica-de-chapéu-preto - (Pyrilia caica)
- Cuiú-cuiú - (Pionopsitta pileata)
- Periquito-de-asa-dourada - (Brotogeris chrysoptera)
- Periquito-da-campina - (Brotogeris versicolurus)
- Periquito-testinha - (Brotogeris sanctithomae)
- Caturrita - (Myiopsitta monachus)
- Apuim-de-costas-pretas - (Touit melanonotus)
- Periquito-rico - (Brotogeris tirica)
- Periquito-de-bochecha-parda - (Eupsittula pertinax)
- Periquito-rei - (Eupsittula aurea)
Subcategorias
Subfamília Arinae
A subfamília Arinae é composta por 87 espécies com ocorrência no Brasil.
- Touit huetii (Temminck, 1830) - apuim-de-asa-vermelha
- Touit purpuratus (Gmelin, 1788) - apuim-de-costas-azuis
- Touit melanonotus (Wied, 1820) - apuim-de-costas-pretas
- Touit surdus (Kuhl, 1820) - apuim-de-cauda-amarela
- Nannopsittaca panychlora (Salvin & Godman, 1883) - periquito-dos-tepuis
- Nannopsittaca dachilleae O'Neill, Munn & Franke, 1991 - periquito-da-amazônia
- Myiopsitta monachus (Boddaert, 1783) - caturrita
- Brotogeris sanctithomae (Statius Muller, 1776) - periquito-testinha
- Brotogeris tirica (Gmelin, 1788) - periquito-rico
- Brotogeris versicolurus (Statius Muller, 1776) - periquito-da-campina
- Brotogeris chiriri (Vieillot, 1818) - periquito-de-encontro-amarelo
- Brotogeris cyanoptera (Pelzeln, 1870) - periquito-de-asa-azul
- Brotogeris chrysoptera (Linnaeus, 1766) - periquito-de-asa-dourada
- Pionopsitta pileata (Scopoli, 1769) - cuiú-cuiú
- Triclaria malachitacea (Spix, 1824) - sabiá-cica
- Pyrilia barrabandi (Kuhl, 1820) - curica-de-bochecha-laranja
- Pyrilia caica (Latham, 1790) - curica-de-chapéu-preto
- Pyrilia aurantiocephala (Gaban-Lima, Raposo & Höfling, 2002) - papagaio-de-cabeça-laranja
- Pyrilia vulturina (Kuhl, 1820) - curica-urubu
- Pionus fuscus (Statius Muller, 1776) - maitaca-roxa
- Pionus maximiliani (Kuhl, 1820) - maitaca-verde
- Pionus menstruus (Linnaeus, 1766) - maitaca-de-cabeça-azul
- Pionus reichenowi Heine, 1884 - maitaca-de-barriga-azul
- Graydidascalus brachyurus (Kuhl, 1820) - curica-verde
- Alipiopsitta xanthops (Spix, 1824) - papagaio-galego
- Amazona festiva (Linnaeus, 1758) - papagaio-da-várzea
- Amazona vinacea (Kuhl, 1820) - papagaio-de-peito-roxo
- Amazona pretrei (Temminck, 1830) - papagaio-charão
- Amazona autumnalis (Linnaeus, 1758) - papagaio-diadema
- Amazona dufresniana (Shaw, 1812) - papagaio-de-bochecha-azul
- Amazona rhodocorytha (Salvadori, 1890) - chauá
- Amazona ochrocephala (Gmelin, 1788) - papagaio-campeiro
- Amazona aestiva (Linnaeus, 1758) - papagaio-verdadeiro
- Amazona farinosa (Boddaert, 1783) - papagaio-moleiro
- Amazona kawalli Grantsau & Camargo, 1989 - papagaio-dos-garbes
- Amazona brasiliensis (Linnaeus, 1758) - papagaio-de-cara-roxa
- Amazona amazonica (Linnaeus, 1766) - curica
- Forpus modestus (Cabanis, 1848) - periquito-santo-do-norte
- Forpus sclateri (Gray, 1859) - periquito-santo-de-bico-escuro
- Forpus xanthopterygius (Spix, 1824) - tuim
- Forpus passerinus (Linnaeus, 1758) - periquito-santo
- Pionites melanocephalus (Linnaeus, 1758) - marianinha-de-cabeça-preta
- Pionites leucogaster (Kuhl, 1820) - marianinha-de-cabeça-amarela
- Deroptyus accipitrinus (Linnaeus, 1758) - anacã
- Pyrrhura cruentata (Wied, 1820) - tiriba-grande
- Pyrrhura devillei (Massena & Souancé, 1854) - tiriba-fogo
- Pyrrhura frontalis (Vieillot, 1817) - tiriba-de-testa-vermelha
- Pyrrhura anerythra Neumann, 1927 - tiriba-do-xingu
- Pyrrhura coerulescens Neumann, 1927 - tiriba-pérola
- Pyrrhura perlata (Spix, 1824) - tiriba-de-barriga-vermelha
- Pyrrhura molinae (Massena & Souancé, 1854) - cara-suja-do-pantanal
- Pyrrhura griseipectus Salvadori, 1900 - cara-suja
- Pyrrhura leucotis (Kuhl, 1820) - tiriba-de-orelha-branca
- Pyrrhura pfrimeri Miranda-Ribeiro, 1920 - tiriba-do-paranã
- Pyrrhura picta (Statius Muller, 1776) - tiriba-de-testa-azul
- Pyrrhura amazonum Hellmayr, 1906 - tiriba-de-hellmayr
- Pyrrhura pallescens Miranda-Ribeiro, 1926 - tiriba-do-madeira
- Pyrrhura lucianii (Deville, 1851) - tiriba-de-deville
- Pyrrhura roseifrons (Gray, 1859) - tiriba-de-cabeça-vermelha
- Pyrrhura egregia (Sclater, 1881) - tiriba-de-cauda-roxa
- Pyrrhura melanura (Spix, 1824) - tiriba-fura-mata
- Pyrrhura rupicola (Tschudi, 1844) - tiriba-rupestre
- Anodorhynchus hyacinthinus (Latham, 1790) - arara-azul
- Anodorhynchus glaucus (Vieillot, 1816) - arara-azul-pequena
- Anodorhynchus leari Bonaparte, 1856 - arara-azul-de-lear
- Eupsittula aurea (Gmelin, 1788) - periquito-rei
- Eupsittula pertinax (Linnaeus, 1758) - periquito-de-bochecha-parda
- Eupsittula cactorum (Kuhl, 1820) - periquito-da-caatinga
- Aratinga weddellii (Deville, 1851) - periquito-de-cabeça-suja
- Aratinga nenday (Vieillot, 1823) - periquito-de-cabeça-preta
- Aratinga solstitialis (Linnaeus, 1766) - jandaia-amarela
- Aratinga maculata (Statius Muller, 1776) - cacaué
- Aratinga jandaya (Gmelin, 1788) - jandaia-verdadeira
- Aratinga auricapillus (Kuhl, 1820) - jandaia-de-testa-vermelha
- Cyanopsitta spixii (Wagler, 1832) - ararinha-azul
- Orthopsittaca manilatus (Boddaert, 1783) - maracanã-do-buriti
- Primolius maracana (Vieillot, 1816) - maracanã
- Primolius couloni (Sclater, 1876) - maracanã-de-cabeça-azul
- Primolius auricollis (Cassin, 1853) - maracanã-de-colar
- Ara ararauna (Linnaeus, 1758) - arara-canindé
- Ara severus (Linnaeus, 1758) - maracanã-guaçu
- Ara macao (Linnaeus, 1758) - araracanga
- Ara chloropterus Gray, 1859 - arara-vermelha
- Guaruba guarouba (Gmelin, 1788) - ararajuba
- Thectocercus acuticaudatus (Vieillot, 1818) - aratinga-de-testa-azul
- Diopsittaca nobilis (Linnaeus, 1758) - maracanã-pequena
- Psittacara leucophthalmus (Statius Muller, 1776) - periquitão